Literatuur

- Bruin, Arie de, "Ook Afrikaanse stam handelde lang in slaven". In: Trouw, 15-10-2020, blz. 24 ("Slavernij is niet alleen een zaak van witte daders en zwarte slachtoffers." De auteur werkte in Malawi voor een ontwikkelingsorganisatie. Een Malawiaanse collega vertelde hem dat er eeuwenlang een bloeiende slavenhandel was in Malawi tussen stammen onderling en met Arabieren. "Het was gebruikelijk dat overlevenden van een overwonnen stam tot de oorlogsbuit behoorden; mannen, vrouwen en kinderen werden verhandeld, evenals het vee dat buit gemaakt was. Eeuwenlang was dit volkomen normaal." Dergelijke praktijken zijn ook te vinden in de bijbel. Malawi was een belangrijk centrum voor de slavenhandel, vooral in de 18e en 19e eeuw. Er werd toen speciaal gejaagd op mensen om die te verkopen. Arabische en Portugese handelaren hadden het vuile werk uitbesteed aan de Yao-stam. Maar ook in andere gebieden was de slavenhandel voor de machthebbers de belangrijkste bron van inkomsten. Vanaf de 17e eeuw waren de Europese handelspartners vooral de Nederlanders, Engelsen en Portugezen; zij vervoerden de slaven naar Amerika.
De auteur betoogt dat de slavernij niet beoordeeld moet worden vanuit de huidskleur van de betrokkenen. "Het is ook te simpel om racisme als een kwestie van wit en zwart te zien. Het is de tegenstelling van macht en onmacht, van heersers en machtelozen." Die tegenstelling heeft niet altijd een kleur. "Zodra de ander als object gezien wordt, grijpt het subject de macht en kan doen en laten wat hij wil met het object: verkopen, verkrachten, vermoorden, kleineren, verwaarlozen, martelen, mishandelen." Er zijn allerlei redenen: voor het geld, uit angst, Befehl ist Befehl. Om drogredenen: vanuit een geloof, omwille van de wetenschap. Vanuit dit licht kunnen we ook het migratie-vraagstuk zien: "All Lives Matter".)